Geschiedenis

Aan de Hoogstraat in Mill is de locatie Acaciahof te vinden. Deze naam kreeg deze locatie eind 2015 toen
de Stichting Acaciahof werd opgericht om hier een Mariakapel te realiseren en de locatie te ontwikkelen
tot een plek voor ontmoeting, gedenken en herdenken.
Voorheen heeft op deze locatie een kerk gestaan die zowel door protestanten als door katholieken is
gebruikt. De kerk is gesloopt en overgebleven is een deel van de voormalige begraafplaats. De graven
van zowel het protestante als het katholieke kerkhof zijn geruimd. De namen van de katholieken die
hier begraven waren staan gebeiteld op acht panelen die onderdeel uitmaken van de Calvarieberg op
dit terrein. Naast de Calvarieberg zorgen zes acaciabomen uit 1884 voor de bijzondere sfeer in dit park.
Vandaar dat ook besloten is deze sfeervolle plek de Acaciahof te noemen.

Het oude R.K. kerkhof aan de Hoogstraat

Op het oude kerkhof aan de Hoogstraat stond tot 1878 de Parochiekerk, ook met als patroonheilige
WILLIBRORDUS. De bouwdatum van deze kerk is onbekend. Ook is onbekend of dat kerkgebouw de
eerste kerk van Mill was of dat er daarvóór misschien al een kapel heeft gestaan.
De naam Mill wordt voor het eerst vermeld in het jaar 1060 en wel als ‘Millen’. Het is dus zeer
aannemelijk dat er al eerder een kerkgebouw heeft gestaan. In het jaar 1326 kreeg Mill patronaatsrecht,
wat wil zeggen dat het toen een zelfstandige Parochie werd en dat er een pastoor benoemd mocht
worden. Vóór  deze tijd was de kerk van Mill onderhorig aan haar moederkerk te Boxmeer.
Vele van onze voorouders zijn rondom deze kerk begraven en vele bedroefde Millenaren hebben deze
gewijde grond betreden.
Toen de oude kerk in 1878 werd gesloopt en de grond geëaliseerd was is de vrij gekomen grond aan
de Hoogstraat gewijd en als kerkhof in gebruik genomen. Nooit zijn er zoveel graven tegelijk gedolven
als na de  “SLAG OM MILL”  in de meidagen van 1940. Ruim dertig Nederlandse soldaten plus negen
burgerslachtoffers hebben daar een tijdelijke rustplaats gevonden. Ook werd er een veertigtal
Duitse soldaten ter aarde besteld. Tot een korte tijd daarna kon men er nog begraven worden,
mits er al naaste familieleden lagen begraven.
In 1949 kwam, na inzegening door Pastoor Rath, het nieuwe kerkhof aan de Wanroijseweg in gebruik.
Omdat het oude kerkhof, door achterstallig onderhoud, er steeds slechter bij kwam te liggen besloot
het kerkbestuur onder Pastoor Brans om de zerken te laten verwijderen en er een park aan te leggen.
De toenmalige Verkenners, nu Scouts genaamd, hebben toen alle leesbare namen en jaren van
overlijden minutieus genoteerd. Deze zijn daarna allemaal in tien zuilen gebeiteld die er nu staan,
naast de toen ook vernieuwde Calvarieberg.

Het Herdenkingsmonument

Direct na de oorlogsdagen van 10 en 11 mei 1940 zijn in Mill al voorbereidingen getroffen voor de
oprichting van een Herdenkingsmonument voor de slachtoffers. Het werd een groot zwaar houten
kruis met aan weerszijden houten schilden met daarop de namen van de gesneuvelde Nederlandse
soldaten en omgekomen burgerslachtoffers. Dit monument stond op het oude kerkhof aan de Hoogstraat.
Tot 1948 heeft de jaarlijkse Herdenking daar plaats gevonden. Dit monument zou een tijdelijk
monument zijn.
Een schets van het definitieve monument werd op een briefkaart, met het verzoek om een donatie,
vooral naar de vele Nederlandse Militairen verstuurd die in Mill en omgeving gelegerd waren geweest.
De schets was van de hand van architect Jan Strik uit Mill en laat een soort koepelkapel zien met een
beeldhouwwerk geplaatst op een sokkel.
Tijdens de Herdenking op 10 mei 1949 – de veteranen wilden van geen andere datum weten – is dit
nieuwe Herdenkingsmonument, gemaakt door Peter Rovers uit Heijen, onthuld door de toenmalige
Commissaris van de Koningin professor De Quaij. Het Herdenkingsmonument stelt een treurende
vrouw voor die het oorlogstuig vertrapt, zoals de beeldhouwer het voor zich zag.
In eerste instantie stond het monument aan de Hoogstraat, schuin tegenover het oude kerkhof.
In de jaren zestig werd het verplaatst naar het plein aan de Langenboomseweg waar later de ingang voor
fietsers van de Mavoschool zou komen. Daardoor moest het weer verplaatst worden, nu naar de huidige
locatie op het III-R.I.-plantsoen bij de ingang van Fitland. Het Comité 4 en 5 mei had al eerder plannen
om het Herdenkingsmonument naar het oude kerkhof te verplaatsen.